Փետրվարի 12-ին Ազգային ժողովի երկու` ֆինանսավարկային եւ բյուջետային
հարցերի եւ առողջապահության, մայրության եւ մանկության հարցերի մշտական
հանձնաժողովների նախաձեռնությամբ հրավիրվել էին խորհրդարանական լսումներ`
նվիրված «Ավտոտրանսպորտային միջոցների օգտագործումից բխող
պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրության մասին» օրենքի նախագծին: Այն
արդեն ստացել է գլխադասային հանձնաժողովի եզրակացությունը` ընդգրկվելով
գարնանային նստաշրջանի օրակարգում, եւ քառօրյա նիստերի ընթացքում դրան
անդրադառնալուց առաջ ընդլայնված ձեւաչափով քննարկումները նպատակ ունեն
նախագիծն առավել անխոցելի դարձնել: Ինչպես նկատեց լսումները վարող` ԱԺ
ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ
Գագիկ Մինասյանը, այս օրենքը վերաբերվելու է հասարակության յուրաքանչյուր
անդամին, հետեւաբար կարեւոր է լսումների արդյունքնում ձեւավորված
առաջարկությունների եւ դիտողությունների միջոցով այն առավել անթերի
դարձնել: Հանձնաժողովի նախագահը տեղեկացրեց, որ հանրապետությունում
գրանցված է 400 հազար տրանսպորտային միջոց եւ, ավտոմեքենաների աճին
զուգահեռ, ավելանում է նաեւ պատահարների թիվը` վտանգելով քաղաքացու կյանքն
ու առողջությունը, վնասելով նրա գույքը: Գագիկ Մինասյանը վստահ է փաթեթի
սոցիալական նշանակության մեջ եւ համոզված, որ առաջիկայում այս նորույթի
դրական ազդեցությունը նկատելի կլինի մեր հասարակության համար:
Զեկուցողը` Կենտրոնական բանկի նախագահի տեղակալ Վաչե Գաբրիելյանը
ներկայացրեց, որ փաթեթով ամրագրել են ավտոտրանսպորտային միջոցների
օգտագործումից բխող պատասխանատվության ապահովագրության պարտադիր պահանջ,
երաշխավորել տուժողին ճանապարհատրանսպորտային պատահարի հետեւանքով
պատճառված անձնական եւ գույքային վնասների փոխհատուցումը` առնվազն
ապահովագրական գումարի սահմաններում, օրենքով կարգավորել վնաս պատճառողների
վճարունակության խնդիրը: ԿԲ ներկայացուցիչը տեղեկացրեց, որ իրենց ընտրած`
ավտոտրանսպորտային միջոցների շահագործման հետեւանքով երրորդ անձանց
պատճառած վնասի համար պատասխանատվության ապահովագրությունը պարտադիր
ապահովագրության առավել տարածված եւ եվրոպական երկրներում կիրառվող տեսակն
է: Զեկուցողի հիմնավորմամբ` ապահովագրության այս տեսակի պարտադիր բնույթը
բխում է հասարակական շահից եւ ունի սոցիալական նպատակ: Վաչե Գարբրիելյանը
նաեւ տեսակետ հայտնեց, որ ապահովագրության նոր տեսակի ներդրմամբ կխթանեն
ապահովագրական ընկերությունների զարգացմանը, բնակչության գիտակցության
բարձրացմանը` ապահովագրման ուղղությամբ, կստեղծեն առողջ մրցակցային
պայմաններ ապահովագրական ընկերությունների համար: Նա նաեւ նկատեց, որ նոր
համակարգի ներդրումը տնտեսության մեջ կբարձրացնի ֆինանսական
միջնորդությունների մակարդակը: ԿԲ նախագահի տեղակալը հրավիրվածներին
հավաստիացրեց, որ ապահովագրությունը եւ փոխհատուցումն ապահովվելու են հստակ
մեխանիզմներով` ենթակառուցվածքների օժանդակությամբ: Նախագծով նախատեսվում
է ստեղծել ավտոտրանսպորտային միջոցների օգտագործումից բխող
պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրություն իրականացնողների բյուրո, որի
գործունեության նպատակը պետք է լինի տուժած անձանց շահերի
պաշտպանությունը, ինչպես նաեւ համակարգի կայունությոնն ու զարգացումն
ապահովելը: Բյուրոն, ըստ նախագծի, կունենա իրավաբանական անձի կարգավիճակ եւ
կարող է գործունեություն ծավալել միայն Կենտրոնական բանկում գրանցվելուց
հետո: Բյուրոյի գործունեությունը եւս կկարգավորվի ԿԲ նորմատիվներով:
Նախատեսվում է նաեւ ստեղծել երաշխավորման ֆոնդ, որի միջոցներով պետք է
բյուրոն կատարի ապահովագրական հատկացումներ: Ապահովագրավճարի չափը, ըստ ՀՀ
Սահմանադրության, ենթակա չէ օրենքով ամրագրման, եւ այն կսահմանվի այլ
իրավական ակտերով: Վաչե Գաբրիելյանը տեղեկացրեց, որ հավանական է վճարները
լինեն տարեկան 30-38 հազար դրամի միջակայքում: Սա որպես մի տարբերակ:
Ապահովագրական գումարի չափով պայմանավորված` այն կարող է փոխվել: Նախագծում
մեկ պատահարի համար ամրագրվել է նվազագույնը 4 մլն. դրամ ապահովագրական
գումար` անձնական վնասի դեպքում, եւ 2 մլն. դրամ` գույքային վնասի
դեպքում: Այս թվերը, սակայն, կարող են դեռ վերանայվել: Ապահովագրավճարի
չափը պայմանավորված կլինի նաեւ ռիսկայնության գործակցով եւ «բոնուս-մալուս»
գործակցով: «Բոնուս-մալուս» համակարգը ապահովադիրների վարորդական
պատմության վրա հիմնված վճարների տարբերակման համակարգ է: Բանախոսը
տեղեկացրեց, որ օրենքը կգործի 2011թ.-ի հունվարի մեկից:
Խորհրդարանի առողջապահության, մայրության եւ մանկության հարցերի
մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արա Բաբլոյանը օրինագիծը դիտարկեց
առողջության պահպանության տեսանկյունից` նկատելով, որ յուրաքանչյուր մարդ
ունի դրա իրավունքը: Իսկ քննարկվող նախաձեռնությունը, նրա կարծիքով,
ավտոպատահարների դեպքերում տալիս է նման հնարավորություն, երաշխիքներ`
տուժողներին: Իսկ դա, պրն. Բաբլոյանի գնահատմամբ, կարեւոր է հատկապես
սոցիալապես անապահով խավի համար: Բանախոսը ուշագրավ համարեց, որ անձին վնաս
պատճառելու դեպքում տուժողին կարող է բուժօգնություն ցուցաբերվել նաեւ
հանրապետության սահմաններից դուրս:
Լսումների ընթացքում թե հարցադրումներով եւ թե ելույթներով
պատգամավորները, ինչպես նաեւ սպառողների շահերի պաշտպանությամբ զբաղվող եւ
ապահովագրական ընկերությունների ներկայացուցիչները պաշտպանեցին պարտադիր
ապահովագրություն ներդնելու գաղափարը: Տարբեր էին մոտեցումները
ընթացակարգերի վերաբերյալ:
Գագիկ Մինասյանն առաջարկեց սկսել ապահովագրական գումարի նվազագույն
շեմից, ապահովագրական ընկերությունների շահույթն էլ ամրագրել 12 տոկոս:
Արծվիկ Մինասյանի համոզմամբ` գործընթացում պետք է նվազագույնի հասցնել ԿԲ-ի
մասնակցությունը: Նա առաջարկեց համակարգը ներդնել աստիճանաբար,
հիմնավորելով, որ ցածր եկամուտ ունեցողների համար վաղ է նման բեռ
նախատեսել: Վարդան Բոստանջյանը մտավախություն հայտնեց ապահովագրության
ոլորտում մենաշնորհ ստեղծելու հեռանկարի վերաբերյալ: Արծրունի Աղաջանյանը
եւս առաջարկեց պարտադիր ապահովագրման համակարգը ներդնել քայլ առ քայլ:
Այսօր գործող` կամավոր ապահովագրության սկզբունքներով , 2009 թ.ին
կնքվել է 8941 պայմանագիր եւ գրանցվել ապահովագրական 200 դեպք: Նշենք, որ
հանրապետությունում այսօր գրանցված են ապահովագրական 13 ընկերություններ:
Ամփոփելով լսումները` Գագիկ Մինասյանը մեկ անգամ եւս նկատեց, որ
օրենսդրական նախաձեռնությունն ուղղված է տուժողների շահերի պաշտպանությունը
եւ որ այն լավագույնս իրականացնելու համար սպասում են առաջարկների:
|